دانستنی‌های گمرکی

کلمه اینکوترمزIncoterms  مخفف International Customs Terms میباشد که برای نخستین بار در سال 1936 بوسیله اتاق بازرگانی بین المللی (International Chamber of Cummerce)  منتشر شد.  از آن سال تا به حال نسخه های متعددی از اینکوترمز منتشر شده است که آخرین نسخه آن اینکوترمز 2010 میباشد.
قواعد اینکوترمز مجموعه ای از اصطلاحات سه حرفی را توضیح می دهند که منعکس کننده رویه بازرگانی میان یک کسب و کار با کسب و کار دیگر در قراردادهای فروش کالا هستند.

قواعد اینکوترمز عمدتاً وظایف(tasks) ، هزینه ها(costs) ، و خطرهاRisks  در جریان تحویل کالا از فروشنده به خریدار را توصیف می کنند.
هدف اینکوترمز(Purpose of Incoterms)
هدف اینکوترمز فراهم آوردن مجموعه ای از قواعد بین المللی  (International Rules)برای تفسیر متداولترین اصطلاحات تجاری(trade  terms) در زمینه تجارت خارجی  (foreign trade) است. بدین ترتیب می توان از شک وتردید های موجود در زمینه تفاسیر مختلف این اصطلاح در کشور های گوناگون اجتناب ورزید یا آن را تا حد زیادی تقلیل داد.
حوزه شمول اینکوترمز(scope of incoterms)
حوزه شمول اینکوترمز به مسایل حقوق (Rights) و تعهدات(Obligations)  طرفین قرارداد فروش(parties to a contract of sale)  در خصوص تحویل کالای فروخته شده (delivery of goods sold)  محدود می شود.  
نکته مهم : اینکوترمز تنها شامل کالاهای مرئی (tangibles)  شده و شامل کالاهای نامرئی (intangibles) مانند نرم افزارهای رایانه ای نمی شود.
در یک رابطه تجاری بین خریدار و فروشنده قراردادهای زیر وجود خواهد داشت:
1- قرارداد فروش(The contract of sale)  
2- قرارداد حمل(The contract of shipment)
3- قرارداد تامین مالی(The contract of finance)
4-قرارداد بیمه(The contract of insurance)
5- قرارداد بازرسی(The contract of inspection)
در یک معامله تجاری و از میان قراردادهای فوق ، اینکوترمز فقط به روابط بین خریدار و فروشنده در چهارچوب قرارداد فروش می پردازد  و این روابط را نیز تنها در تعدادی از موارد بسیار مشخص تعیین می کند نه تمامی موارد موجود. در حالی که برای صادر کنندگان و وارد کنندگان ضرورت دارد که رابطه عملی انواع قراردادهای  مورد نیاز برای  اجرای یک قرارداد فروش بین المللی را مورد بررسی قرار دهند.
نکته مهم : با وجود اینکه  اینکوترمز تنها به قرارداد فروش ارتباط دارد ولی انتخاب هریک از اصطلاحات اینکوترمز می تواند بر دیگر قراردادهای موجود در یک معامله فروش بین المللی تاثیر گذار باشد. برای مثال هرگاه اصطلاح CIF یا CFR مورد استفاده قرار گیرد فروشنده بایستی کالا را از طریق حمل دریایی حمل کند زیرا او باید بارنامه حمل دریایی را به خریدار ارائه نماید. و باید در اصطلاح CIF  خود فروشنده قرارداد بیمه را امضا نماید.
اینکوترمز به تعدادی از  تعهدات مشخص که بر عهده طرفین قرار می گیرد مانند تعهد فروشنده به قرار دادن کالا در اختیار خریدار،  یا ارائه آن برای حمل یا تحویل کالا در مقصد ، تعهد خریدار به تحویل گرفتن کالا، ترخیص کالا برای صدور و ورود و چگونگی توزیع خطرهای متوجه کالا میان طرفین در موارد یاد شده می پردازد. بسیاری از موارد نیز وجود دارند که اینکوترمز به آنها رسیدگی نمی کند.
مواردی از قرارداد فروش که اینکوترمز به آنها رسیدگی نمی کند
- تحویل کالاهای نا مرئی مانند نرم افزارها
- مالکیت معنوی کالا، انتقال مالکیت و سایر حقوق مالکیت
- نقض قرارداد و آثار این نقض
- برائت از مسئولیت به خاطر بروز موارد گوناگون
- موارد فورس ماژور
- تعهدات طرفین در مورد اعتبارات اسنادی
- امور قضایی و حل و فصل اختلافات
نکته مهم : باید در نظر داشت که اینکوترمز صرفاً تعهدات هر یک از طرفین را آن هم در موارد معینی مشخص می کند ولی به پیامدهای عدم اجرای این تعهدات نمی پردازد.  این موارد بایستی در بندهایی از قرارداد  با یکی از عناوین زیر مکتوب گردند :
خسارت و غرامتLiquidated damages  
جریمه تحویل دیر هنگامLate delivery penalties  
- جریمه پرداخت دیر هنگامLate payment penalties  و سرجمع مسئولیت Total liability